Özgüven eksikliği, kişinin kendisine güveninin olmaması veya az olması olarak açıklanabilir. Özgüven eksikliği kişinin genel olarak ‘ben yapamam’ korkusu ile kendini yetersiz, beceriksiz ve değersiz hissettiği psikolojik bir ruh halidir.
Aşırı derecede eleştirel bir baba, son derece mükemmeliyetçi ve yüksek beklentili bir anne çocuğun özgüven eksikliği geliştirmesinde rol sahibi olabilir. Ya da oldukça baskılı bir ortamda yetişmiş bir çocuk ileride sosyal ya da iş ortamında kendisini özgürce ifade etme konusunda sıkıntı yaşayabilir.
Genellikle içe kapanıklık, sürekli negatif düşünme, eleştirileri reddetme, sosyal ortamlardan uzak durma gibi durumlarla birlikte gözlemlenmektedir.
Karar almakta zorlanmak,
Çoğu konuda başkalarına ve onların fikirlerine ihtiyaç duymak,
Risk alamamak, sınır koyulması gereken konularda sınır koyamamak,
Hayır diyememek,
Sosyal ortamlardan kaçınmak
Başkaları tarafından kullanıldığını düşünmek,
Eleştirilere karşı aşırı tepkili olmak,
Hep karamsar ve kötümser düşünmek,
Kendini yetersiz ve başarısız görmek,
Dış görünüşten rahatsız olmak,
Olumlu özellikleri görmezden gelip hep olumsuz şeylere odaklanmak,
Önemsenilmediğini düşünmek,
Kendini sürekli çevre ile kıyaslamak, kendini küçük görmek,
Aşırı korucuyu veya otoriter ebeveyn figürlerinin bulunduğu bir ailede yetişmek,
Başarısızlıkla sonuçlanan herhangi bir deneyimden tecrübeler çıkarmak yerine bu nedenle kendini aşırı biçimde eleştirme eğiliminde olmak,
Çocukluk veya ergenlik dönemlerinde fiziksel, cinsel ve duygusal açıdan istismar yaşamak,
Çocukluk yıllarında aile ve çevremizdeki kişiler tarafından sürekli eleştirilmek ve beceriksiz muamelesi görmek,
Çocukluk yıllarında ebeveynler tarafından korumacı tavırlarla yönetilmek ve hareket alanının kısıtlanması,
Çok yüksek beklentileri olan bir ailede büyümek,
Duygusal ve fiziki ihtiyaçları uygun biçimde karşılanmamış bir çocuk olmak,
Ebeveynlerin boşanması ile ortaya çıkan sorunlar,
Erkek/kız arkadaşından ayrılmak, sevgiliniz tarafından aldatılmak,
Gerçekçi olmayan hedefler belirlemek,
Kendimizi ağır bir şekilde eleştirmek
Kronik sağlık sorunları yaşayan bir birey olmak,
Olaylara takılı kalmak,
Sosyal yaşamda (okul, işyeri vb.) geçmişte bazı olumsuz deneyimler yaşamak,
İnsanlar, bir konuda gerçek kapasitelerini ortaya koyabilmeleri için bazen zamana, bazen yeterince olgunlaşmaya, bazen de zihinsel ve fiziksel değişikliklere ihtiyaç duyabilirler. Doğru alanda konulacak gerçekçi, kişisel, sürekliliği olan ve kapsayıcı hedefler, motivasyonu artırmakla birlikte özgüveni de yükseltebilir. Özgüven eksikliği bir hastalık değildir, bireyin kendini eksik hissetmesini sağlayan psikolojik bir ruh halidir.
Eğer yukarıdaki belirtilerden birden fazlası sizde varsa veya özgüveninizin eksik olduğunu düşünüyorsanız uzman bir psikolog, terapist, yaşam koçu veya kişisel gelişim uzmanından bu konuda destek alabilir, içinizdeki o potansiyeli keşfeder ve geliştirebilirsiniz.
